ТIекхочийла долу линкаш

ЦIеххьана кхаьчна хаам!

Ахматова Раиса. Ойлане дикачу бIаьргашца тийна


Ойлане дикачу бIаьргашца тийна

Ахматова Раиса

Ойлане дикачу бIаьргашца тийна,

Корах чу беттаса хьоьжу.

Сан ойла юха а хьоьца ю тахана,

Йоьхна и - хьо волчу хьоду.

ДIахьоду, чехкачу бераллехь санна,

Декхначу дийнахь а, беттасин буса.

...Мухачу кхиэлаца, мухачу некъаца

Синтеме со йолчу хIусме хьо вуссу?

Хьомениг, седарчий дицди ахь суна,

Исбаьхьа иллеш а, шовданийн шабарш,

Зезагийн хазала, хьомсара лаьмнаш

Хьо гучуваларца дицди ахь суна.

Ас сайга бохура: "ХIан-хIа, ца оьшу!"

Сан дагах и ойла, маха а санна,

Леташ ю, хазахетар я лазар ийлуш,

Ас сайга бохура: "ДоттагIалла тоьлу!"

Амма ас безам а буха ца тоьхна.

ХIор денна ойланаш, дуьххьар а санна,

Уьдура хьоьца дIа, ца лаарх суна...

Сайн гIайгIа ас хьоьга йийцира дIа,

Дерриге хазахетар - совгIат дан хьуна.

Хьежаран миноташ мел хала хилла,

Хьан бIаьргийн кIоргенаш мел сирла хилла.

Самукъне къежарца вай вовшийн го,

Хьо бIаьрга гушшехьа, гIайгIа дIайов!

ГIан-набарш го суна: лаьтта со тийна,

Аренаш ялтица, бацана сийна.

Сатосуш, гIан доду Iуьйренан мохаца...

Мухачу кхиэлаца, мухачу некъаца

Синтеме со йолчу веара хьо?

Ахматова Раиса йина 1928-чу шеран гIуран-беттан 13-чу дийнахь Соьлж-ГIалахь. 1943-чу шарахь цо чекхъяьккхира Соьлж-ГIара хьехархойн юккъера доьшийла. 1958-чу шарахь иза деша яхара Москох СССР-н яздархойн Бартехула йолчу Лаккхарчу литературан курсашка. Уьш чекх я яьхна, цIа еанчул тIаьхьа Азматова Раиса Нохч-ГIалгIайн респубдикан синбахамаллин министран куьйгаметта хIоттийра. Иза Нохч-ГIалгIайн АССР-ан яздархойн Бертан гIентда а яра (1961-1983), ЧИАССР-н Лаккхарчу Кхеташонан гIентда яра (1963-1985). Цо язйина иттанаш книшкаш ю зорбанеяьхна. Цуьнан байташ дуккха а меттанашкахь арайийлина. Иза цхьаъ бен нохчийн зуда яц "Нохч-ГIалгIайн республикан къоман поэт". Цхьаболчу талламхошна хетарехь цуьнан кхоллараллин белхан ерриг архива (600 сов папка) Оьрсийчоьнна - Нохчийчоьнна (1994-1996) хьалхарчу тIамехь егира. 2012-чу шарахь Ахматова Раиса а, Жумалаева Лулала дуьненан зударийн анталоги юккъетоьхна нохчийн поэзин векалш санна. Шен дахаран тIаьхьарчу шерашкахь цо куьйгалла дира Совет Пачхьалкхан синбахамаллаин фондана. Ахматова Раисан дуьненан некъ хедира 1992 шеран 29 дечкен-беттан дийнахь.

XS
SM
MD
LG