ТIекхочийла долу линкаш

ЦIеххьана кхаьчна хаам!

Баха меттиг йоцчу дехко цергаш Нохчийчохь а юхку


«Новая Газета»: Кегийнаха дуьйцу лецна кхобучохь шаьш ловчу Iазапах лаьцна

«Новая Газето» арахецна керла артикл цо хьалхо баржийначу таллам а, кхел а йоцуш нах хIаллакбарх болчу хаамийн кочарера ю.

Нохчийчоьнан кхелехь цкъа а ца хилларг хилла – дов талла балийначара дуьйцу шаьш лецна кхобучара шайна тIехь латтийначу Iазапах лаьцна, ца кхоьрруш царна тIехIуьтту церан гергарнаш.

ДАIИШ-хой? ГIаттам?

Керла шо тIекхачале, ГIуран-беттан 17-чохь, нах инзарбохуш тIематасалар хилира Нохчийчохь. Официало бахарехь, кегийнехан тоба – царех «даIишхой» элира – летира полисхойх, иза хIаллакйира. Баккъал а хIун дара хилларг вайна ца хаьа – талламо (иза а бу къайлабаьхьна) шеконаш йитина дуккха а. Ткъа хиллачун тIаьхьало къаьхьа юьйцу махкахь.

Кегийнах леца болийра цул тIаьхьа. Юхьанца лийцира байинчаьрца юкъарлонехь хилларш. ТIаккха – и мел лецнарш бевза нах, 200 стаг. Царех лаххара а 27 тоьпаш тоьхна вийна Кадыров Ахьмадан цIарх йолчу полкан декъатIехь Дечкен-беттан 26-гIачу буса.

Цхьа хан яьлча бухабисинчу лецначарна бехк тIебаьхьира – «Шема баха дагахь хилар». Оцу хьокъехь айдина девнаш луьстуш ша меттиг дIалоцу бехкебечара динчу дареша.

Биъ бутт гергга хан ю Къилбаседа Кавказан Талламан комитето шега «Новая Газето» дIаделла тоьшаллаш толлу: тоьхна кегийнахана тоьпаш я ца тоьхна?

Турбина майраллин масал гойтуш ю

ТIаьххьара мур тIехIотталц доьза байначийн гергарчаьрца къамел дина а бацара талламчаш.

Цкъа а ца хилларг хилла кху деношкахь – лецначара шайна ечу кхелехь дийца долийна шаьш эха шарахь лайнарг.

Дахначу кIиранах кхелехь вистхилийтина низамехь йоцчу тIеман тобанехь латтарна бехкевен Соьлж-ГIалин йистерчу Турбинера Тарамов Мохьмад а (иза вина 1996 шарахь), Тазбиев Жамалай а (вина 1998 шарахь). Кхелехь лаьтта оцу хьукматна цкъа а ца дайнарг: ерриг а санна, шина кIентан юьрт хIоьттинна царна тIе, кегийнах банне а бацара Шема баха лерина, чIагIдо наха.

Бахархой гайта буьйлабелла Iедало лоьцучу наха ловш долу Iазап царна шайнна дуьтийла доцийла, иза лазаме массарна а дуйла.

Нохчийчохь байина хила тарлучу нахах "Новая Газетан" тоьшалла.
Нохчийчохь байина хила тарлучу нахах "Новая Газетан" тоьшалла.

Стенна эшна шина кIантах зуламхо ван?

Тарамов Мохьмад а, Тазбиев Жамалай а Дечкен-беттан 27-чу сарахь цIера лаьцна вигина Старопромыслан кIоштан полице. Царна тIахьабахначу гергарчаьрга аьлла, са ма гатде, цаьрца къамел а дина, уьш дIахьоьцур бу.

Иза 27-чохь хилла. Ткъа ши де даьлча, 29-чохь, Шелахь полисхошца тIемакхийсаре ваьлла шайн машен сацо хьовзийна меттигера кхо кIант – вийна ши полисхо а, тIелетта кхоъ а.

Цундела ара ца хецна, хоьцийла а дацара, Турбинера вигина Тарамов, Тазбиев. Шела веъначу Кадыров Рамзана аьлла боху, «шайтIанашца» мел генара гергарло дерг а, «уьш гIенах байнарг а» хIаллакве.

Тарамов Мохьмадна а, Тазбиев Жамалайна а уьш лецна кхобу ши бутт гергга хан яьлча бен бехк тIе а ца баьхьна. И шиъ шо гергга хьалха волавелла, вовшашца дага а волуш, Шема тIаме ваха некъ леха. ГIаш, Гуьржийчухула а ваьлла, Туркойчу а кхаьчна, цигара дIакхета дагахь хилла ДАIИШ-ах. Оцу балханна IаIош хилла цара шайна дас-нанас мел луш йолу кепек.

Иштта ю талламчийн фабула. Талламчашна информаци елларг ву Старопромыслан кIоштарчу полицера оперативан белхахо Храмов. Ткъа Храмовга «дерг ма-дарра дийцинарш» бу шаьш Тарамов а, Тазбиев а.

Делахь а, хьал кхеле кхаьчча хийцадала доьлла – шиммо а боху шаьшшиъ хIуманна а бехке вац.

Iедало беллачу адвокатех ца тешна

Турбина юьрто ша лаьцна царна адвокаташ, Iедало белларш юьстах а буьтуш. Керлачу адвокаташа Рудковский Владимира а, Ахмадова Хьавас а дийцарехь, «таллам» бинчу юристаша дукха шеконаш йитина шаьш бинчу балха тIехь.

Коьртаниг а даьккхина шина адвокато Iора – дареш етташ, ницкъаша даьхна хилар. Оцу бахьанийца юхьанца шиммо а шаьш ваха лерина вара Шема баьхна талламхошка.

Цхьа башхалла ю кхузахь. Тарамов Мохьмадан да Салман стохккалц тIеман иччархо (ГРУ) лаьттина майор ву, хилла Либанехь, Гуьржийчохь, ГIирмехь, совгIаташ дина Iедало дуккха а.

Цундела а хила тарло кхелехь ший а кIант а, юьртахой а майрабовлар.

Тазбиев Жамалай эшарлакхархо ву, конкурсашкахь толамаш а баьхна цо.

ТIехIуьттучу юьртахоша и ший а кIант а дика вуьйцу.

ШолгIа башхалла ю кхелан дов хоттуче хьалхо талламчашна «тоьшаллаш» делла нах а бахар. Масала, Турбинерчу Сусуркаев Ахьмада а, Байсултанов Денис а, шаьш тIекхайкхича, тIе а ца хьожуш, куьйгаш яздина хилла шайга талламчо кховдийначу кехаташна буха.

Шаьш харц тоьшалла динийла а кхетта, и шиъ а веъна кхеле бакъдерг ма-дарра дийца – ца хиинера шайна шаьш бехк-гунахь а доцчу шина адаман кхоллам бохош хиллийла аьлла цара кхеле.

Оццул майра нах кхелехь тоьшаллаш дан бахьар дуьххьара ду Нохчийчоьнна.

Иштта бу, боцца бовзийтича, «Новая Газетан» артиклан чулацам.

Оха хьоьхург

XS
SM
MD
LG