Нохчийчохь мультфилмаш гочъян йолийна ненан матте. Оцу проекто меттигерачу кинематографистийн а, актерийн а, похIмалла мел ду гайтина а ца Iаш, коьрта Iалашо билгалйоккху - нохчийн мотт юккъараллехь шуьйра баржабар а, иза марзбар а.
ХIара белхан кийсак ю мультфильмаш гочъяран. Дуьххьара и болх болийна «Лунтик» олучу мультфильман тIера. Тахана бен иза болийна бацахь а, цуьнах йоккха дегайовхо ю оцу проектехь дакъалоцучеран. Дуьххьара дIа цуьнах хинболу пайда, берашна нохчийн мотт марзбар а, цьунан хазалла йовзийтар ду. Нохчийчоьнан кинематографийн урхаллийн куьйгалхо волчу Терекбав Беслана иштта дийцира Маршо Радиога.
Терекбаев: «И болх оха болабаран бахьана дара тIекхуьучу чкъоре нохчийн мотт бийцитар. Шен мотт ца хаар, шен къам ца ларар ду. Нохчий мотт а ца хууш, нохчо муха хир ву? Iовдал хIума ду иза. Шен мотт а, къам а ца лоручу стага, кхин къаьмнаш а, меттанаш а лорур дац. Ша стаг велахь, шен цIахь нохчийн мотт бийцита беза цо».
Нохчийн матте яьхна йолу мультфильмаш, хьажархоша тIе муха оьцур ю теллина оцу проектан авторша. Шуьйра гайтаме яьккхале берашна гайтина иза. Кегийчарна хьов, баккхийчарна а чIогIа хазахетта иза, бохуш билгалдоккху Терекбаев Беслана.
Терекбаев: «И чIогIа хаза болх хиллера. Суна иза берашна бен хазахетар бац моьттинера. Суна а хаза хета цуьнга хьожуш. Ша тайпа хаза хуьлу нохчийн маттахь мультфильм а, кино а. Къена а, хаза а бу вай мотт. Бераш хьовсийтина оха. Тесташ йина. Оьрсийн маттахь юьллура дуьххьара. Хазахетара.
ТIаккха нохчийн маттахь ерг хIоттийча, гуттара а хазахетара. Лунтикех Бетталг олу. Ца лелош долу дешнаш а леладо оха. Поездах-цIерпошт, соках мутт олу, слонах-пил олу. Тахана кIезга нах бу-кх иштта олуш. Цара мультфильмехула уьш доьвзича, иза дуьйцура ду».
Your browser doesn’t support HTML5
Кино а, мультфильм яккхар санна ала мегар долуш, ондда болх бу, царна аьзнаш далор. Ткъа гочъечу хенахь, васте а хьожуш дан дезаш ду иза. Цу тIехь халонца Iоттабелла оцу проектан декъашхой. Актераш хIинца а хоржуш бу шаьш, элира Терекбаев Беслана.
Терекбаев: «Актераш тахана а хьоьржуш бу. Кхо бутт бу оха хIара проект йолийна. Оцу хена юкъана тхо дукхачу актерашка хьоьвсина. Эрна доьшуш ца хилла актеран говзалла Iамош 5-6 шарахь. Альтемиров Iальви ву дакъалоцуш, иштта Нурадиловн, Лермонтовн цIарахчу театрашкара актераш а бу».
Цкъачуьнна Оьрсийчохь кхоьллина мультфильмаш гочйийр ю нохчийн студехь. Барт бан аьтто хилахь, и болх юккъараллехь тIе а оьцуш дIабодахь, дуьненахь гIараевлла йолу Голливудо яьккхина йолу мультфильмаш а гочъан дагахь бу уьш.
Цкъачуьнна дуьххьара яьрташкахула, берийн тидаме буьллура цара шаьш бина болх.
Нохчийчохь дуьххьара дац, мультфильмаш а, фильмаш а гочъар. ХIинцалца и болх, шайна луучара бора, меттан низамаш а, къоман гIиллакхаш а дохадеш.
ХIинца, гарехь, царна тIехь Iуналла дийр ду, кинематографийн урхалло. Кхини дIа а дуьйцу Терекбаев Беслана.
Терекбаев: «Тахана дукха проекташ ю вай базаршкахь юхкуш. «Маша и медведь» хуьлийла иза, я кхиерг хуьлийла. Шай цIахь гоч йо цара. Маьттаза мотт а буьйцу. «Газа, схьайола кхуза, я «Хьайн де дакъа текхадойла ахь» олуш хуьлу. Тахана берана мультфильмехула дийца хIуманаш ма дац уьш. Беро схьа ма лоцу иза. ТIаккха ойла а иштта йоьрзу цуьнан. Оха бина барт бу низамхошца, рейдаш а еш, иштта йолу дискаш дIадохур ду оха, и болх бар а доьхкур ду».
Кино а, мультфильмаш а шай матте гоч а еш, уьш юккъараллехь яьржор, муьлххачу пачхьалкхехь хуьлуш хIума ду. Амма Нохчийчохь, ненан маттаца долу гIуллакх, иза бийцарца, тиша долу дела и проект цхьа ша тайпа жамI дахьаш хила мега. Мухха а хилахь, тешам луш ду.