Your browser doesn’t support HTML5
ПIаьнказара нохчийн дахар
Телави-ГIалана улле кхочучу хенахь, дуьхьал кхетачу машенаш чохь а, гIаш боьлхуш а нохчий го.Къаьстина зударий билгала хуьлу. Нохчийн кепехь йовлакхаш тихкина. Бу царна юккъахь фарз кхочуш деш къовлабелларш а.
Ша ПIаьнказа чIож, шийса, шерачу меттехь ю, гобаьккхина лаьмнаш а, хьаннаш а йолуш. Йохалла-25, шоралла-5 чакхарма бен яц цуьнан. Дуиси а, Джокол-юрт а, ша ерриг 10 юьрт ю кистой беха.
Нохчийчохь шолгIа тIом дIабоьдучу хенахь «ПIаьнказан кризис» аьлла керла дош юккъадаькхинера и меттиг йохьарлаьцначу журналисташа а, цхьацца политологаша а. Депрессехь йолчу оцу гуьржийн регионо тIамах бевда дуккха а нах тIеэцнера. 2002 шарахь цигахь бехачу нехан терахь 7 эзар сов дара. ХIинца, цхьацца лараршца 10 эзар сов вахархо ву.
Болчу хаамашца кхиъ оццула мухIажар дIатарвинера шаьш долчохь кистоша. ХIета дуьйна и меттиг а, цигара бахархой а бухарчу Iедалан а, Оьрсийчоьнан а леринчу сервисийн тидаме яьллера. Оцу ша долчо, цхьа боккха бала кхуллу адамаш санна дIагайтина шаьш дуьненна, бохуш Маршо радиога дуьйцу цигара вахархочо, къанойн кхеташонан декъашхочо Хангошвили Хасус.
Хангошвили: «10-20 шо хьалха дуьйна, геннара схьадогIуш хIума ду хIара. Я хиллачу гуьржийн паччахьан цабезаман далахь , я кхечу бахьаншца далахь а. Дуьхьала болх беш дуккха а пачхьалкхаш ма ю. Вай Нохчийчу оьрсий тIамца чубаьхкинчу дуьйна схьадогIуш ду иза. Кху чу а деъна иза. ДогIура а дара.
Цадеъча дера а дацара. Оха хьехамаш беш а, дIадуьйцуш ду массанхьа иза. Варийлаш, вайн дайша лелийначу некъа тIера ма довлалаш. Цхьаболу кегий нах ла ца дугIуш а бу. ХIун дийра ду тIаккха».
ПIаьнказехь бехачу нохчаша лечкъош бац шайна хьалхахь хIуьттуш болу баланаш. Дерриге а дуьненна хууш ду, оцу чIожера дуккха а кегий нах Шема тIом бан дIаихнийла. Мелла а оьгIазло а ю бахархойн Iедалшна, цу хIуманна шай хенахь дуьхьало ца йина аьлла.
Цхьана юкъана, оцу чIожехь митинге ара а бевлера бахархой и проблема юьйцуш. Шай бераш лардан лаам бара церан. ХIинца кхелан кIелахь ву кхузахь, Шема баха кегий нах иркархIиттина аьлла бехке веш волу меттигера вахархо. Тахана-кхана кхело сацам бийра болуш бу цуьнан хьокъехь.
Дахаран токхо йолу кхане хира ю аьлла тешам ца хилча, атта ду кегирхой цхьацца харца некъа тIебаха, аьлла хета Хангошвили Хасуна. Шаьш, къаной дIагIерта кхетош-кхиоран болх кегийчарна юккъахь дIабахь, аьлла билгаладаьккхира цо
Хангошвили: «Кхузахь чIогIа хало ю. Латта дац. Ерриге а Гуьржийчохь латта додькъучу хенахь хIоттийна тхов бара цхьа гектар ах гектар. Тхуна ах гектар бен ца елира. Латта кIезга ду кхузахь. Млкха кIезга бут хан. Бан болх бац. ЧIогIа хало ю цуьнца. Кху Гуьржийчохь массанхьа ду иштта хала. Вай кегий нах тIах аьлла хилар бахьнехь, рицкъ чудахьаш ду кхуза. Цуьнах беха нах».
ПIаьнказ-чIожехь белхан меттигаш ца хилар сов, тахана газ а яц ялийна. Наха гонахь йолу хьун хьокхуш ю. Кху шарахь Iедало сацам бина, иза ялора ю аьлла. Амма, боккха кхаъ саннна тIе ца эцна иза кистоша. ХIора харжамашна йоьххьехь и дIахьедарш до Iедалша.