Дагестанерчу Iаламан исбаьхьалла суьрташкахь
Гуьржийчоьнан дозанна уллора Дагестанера Талсух юрт. Лаьмнашка доттагIашца вахча доху Шапиевс суьрташ.
Гунибера Салта юьрта гергга гIорийн чухчари. 24 шо долчу фотографо экспедицешка леларх иштта элира RFE/RL-е: "Оха Iаламан аренашкахь масех де доккху. Цкъацкъа пхи де доккхуш нисло."
БIаьстенан заза а, кортошкахь ло Iуьллу исбаьхьа лаьмнаш а Дагестанерчу Шемалан кIоштахь. Шапиево даре до, Дагестан кхо, диъ шо хьалха яра чIогIа кхераме меттиг Исламистийн гIаттам бахьанехь, амма хIинца иза дуккха а маьршах ю.
Кху Iай Шапиевс Бермамытан платохь йолчу чIожана сурт даьккхира. 2016-чу шарахь Дагестанехь экстремисташ де тIелатарийн терахь алсамдаьллера, ткъа тахана цигара хьал дуккха а маьрша ду. Делахь а, Шапиевс ларвалархьама Iедалшна хоуьйту ша воьду меттиг.
Даханчу шерашкахь къоначу фотографана коьрта кхерам цхьанна а дага а догIур доцучуьра бара. "Лаьмнашкахь терроризмана дуьхьал дIахьош дукха операцеш яра, " боху цо. Муьлххачу а жимачу стагана герз тухура лаьмнашкарчу Оьрсийчоьнан леринчу ницкъаша.
Шапиев шен доттагIчуьнца белхан гIуллакхна лаьмнашкахь. 24 шо долу фотограф балха дIаэцнера Дагестанерчу президентан хьукмато. Амма иза балхара дIавелира, алсам хан аренашкахь шен экспедицешкахь яккхархьама.
Чиракъ--Чай хина тIехула кхозу мархаш. Шапиевс дийцарехь, цо хIинца фрилансер фотографан а, "тайп-тайпа кхин белхаш" а до хене валархьама. Фотограф санна карьера ян сатийсам болчу цуьнан дукха хан йоцуш дуьхьара контракт хилла оьрсийн маттахь арадолчу "National Geographic" журналца.
Керла диллина лайна чимаш баганна тIехь. Шапиевс шен RFE/RL-ца хиллачу телефонан къамелехь дийцира шен кху кепара Iаламан хотIана суьрташ дахаран безаман бахьана: "Со лаьмнашкахь кхиина," дуьйцу цо, "бераллехь цхьанхьа кхарста вахча, ас сайна гинчунна сурт дуьллура."
"Цул тIаьхьа суна суртдаккхар дезаделира, " дагалоьцу Шапиевс. Суртдаккхар дезаделлачул тIаьхьа цо инзаре сиха караерзийра и говзалла. ХIинца цуьнан инстаграм чу дIавазвелла ву 120,000 стаг.
Ботлих юьртахь тийна Iуьллу ло. Кху хэштегца Шапиевна лаьа Дагестанен важа дуьненна агIо гайта.
"Дагестан хаза мохк бу аьлла дага а ца догIу нахана, ткъа суна дуьненна а гайта лаьа цуьнан исбаьхьалла," дуьйцу Шапиевс.
Кху акхачу говрийн сурт Шапиеван инстаграмехь уггар а нахана дукха дезачех ду. "Гуьржийчоьнан дозанна уллохь даьккхина ду и. Тхан дозанхошка пурба даккха дийзира тхо цига дахийта," дуьйцу цо. "Сирла лепаш малх а бара, хина тIехула хьоькхуш мох а бара. ТIаккха суна хIара говраш гира."
Шапиевс дийцарехь, цунна Iаламна суьрташ дахар угар дукха беза шеран мур гуьйре бу.
Ширачу Кахиб юьртара бIов. Юрт кхоьллина 1,000 сов шо хьалха. Цундела, цунах дуккха а туьйранаш ду.
Шапиевс Дагестанерчу Iаламехь Iораяьккхина кхин цхьа меттиг.
Ламанан бохь къилберчу Дагестанехь. Шапиевс шен айфонах пайдаоьцу суьрташ даха, амма цуьнан коьрта фотокамерш ю Canon 5D Mark а, Sony Alpha A7.
Ширачу Шиназ юьртахь нах беха тIулгах йинчу гIишлош чохь.
Малх чубузуш гезгмашина даьккхина сурт. Маьлхан нуьрах говза пайдаэца хаахь а, цо шена кхуьлина хенан хIоттам бегIийла хета боху, мархаш а, ткъес етташ де хилча... суьрташна куц кхуллург хIуъ а.
Воккха стаг а, кIант а вогIу Хутхул юьртахула. Шапиевс кху суьртах язйо:"Cин паргIато а, тийналла а, Iаламан исбаьхьалла а."