Американ Цхьаьнатоьхначу Штаташкахь велла бакъоларъярхо, диссидент Орлов Юрий. Цуьнан кхалхарх информаци Iораяьккхина бакъоларъярхочо Ковалев Сергейс.
Даймехкан Сийлахь тIеман декъашхо а вара Орлов. 1951-чу шарахь Москван пачхьалкхан университетан физикан, техникан факультет яьккхира цо. Цул тIаьхьа белхаш бира "СССР-н атоман проект" олучу къайлахчу лабараторехь. 1956-чу шарахь балхара дIаваьккхира иза, иштта дихкира цунна болхбан къайлахчу документашца. Коммунистийн партера а вохийра иза, цуьнан социал-демократин идейш бахьана долуш.
Советан заманахь Amnesty International тобан декъашхо а вара иза. 1976-чу шарахь ша кхоьллинчу Москван Хельсинкан тобан куьйгалхо хIоьттира иза. Бакъоларъярехь цо бен болх бахьана долуш КГБ-но шен тергонехь латтош вара иза. 1977-чу ушарахь набахьетахь даккха 7 шо кхайкхийра цунна, иштта махках ваьккхира 5 шарна антисоветан пропагандех артикл язъярна. Иза лаьцначул тIаьхьа малхбузерчу дуккхаъчу Iилманчаша дуьхьало йира шайн коллегашца юкъарлонаш лелон.
1986чу шарахь Советан пачхьалкхан вахархочун паспорт дIа а доккхуш, бертаза пачхаьлкхера араваьккхира иза, Американ Цхьаьнатоьхначу Штаташа лаьцна хиллачу советан иччархочуьнца хийца а хуьйцуш. Оццу шарахь Корнеллан университетан профессор хилира Орловх. "Кхераме ойланаш" ("Опасные мысли") книгин автор а ву Орлов Юрий.
