Дуьненайукъарчу могушалла Iалашйаран организацино информативан доцучу бахьанашца лоруш долу беллачийн дакъа 103,9 процентана, аьлча а, шозза сов лакхара гойту Нохчийчохь, Оьрсийчуьра йууккъерчу тIегIанел а лакхара. Барамал а уггар тIехйийлинчу итт регионашлахь нисйелла Ростовн кIошт – шолгIачу меттигехь йу и, Ставрополь, Краснодар, Астрахань мехкаш ду цунна тIаьхьа.
"Ма-дарра дийцича" проекто Оьрсийчоьнан экономикан школан демографин талламаш тIехь йалийначу аналитикехь ду и йаздина.
Информативан боцу, йа "нехийн" аьлла хиллачух дIайазбина хаамаш бохург ду, билггал стаг валаран бахьана къастийна цахилар. Доккхачу декъана, ду и "билгалза ойланашца лазор", ма-дарра аьлча хила тарло стаг вер, йа шена тоьхна валар, йа цахууш хилла хIуманаш, "билгалйаккхаза цамгар", "къаналлина валар", иштта цхьа могIа кхиндерш а.
"Ма-дарра дийцича" проект тIетевжинчу ресурсан эксперташа билгалдоккху, къастазчу бахьанийн лакхара дакъа хилар дукха хьолахь шина хьелаца доьзна хилар. И деш хила тарло стаг кхалхаран билггал долу бахьанаш къайладахьа Iалашонан гайтамашка терахь далош – масала, "къаналлех валарх" пайдаоьцу, дагца а, пхенашца а йолу цамгарех кхлехинарш хьулбеш. Йа могушалла Iалашйаран системехь гIирсаш тоаме бац, стаг валаран билггал долу бехьанаш зен.
- Кхарачой-Чергазийчохь а, ГIалмакхойчохь а стохка алсамдаьллера бераш далар, Росстатан зерашкахь ду и йаздина. Къилбаседа Кавказан дукхахйолчу республикашкахь и гайтам лакхара нисбелла, Оьрсийчуьра йуккъера барам схьаэцча.
- Стохка хьалхарчу эхашарахь динчу хьесапашца, Нохчийчохь а, ГIалгIайчохь а, ГIалмакхойчохь а алсамох дара некъан бохамашкахь беллачийн терахь. Йухадагардича некъан бохамашкахь лазийначарлахь 100 велира. И гайтамаш рекорде бара оцу мехкашкахь тIаьххьарчу масех шерашкахь хиллачуьнга ладоьгIча.
- ТIедогIучу иттех шерашкахь бахархой лахлур болчу Оьрсийчоьнан 3 регионашлахь нисйелла Ростовн кIошт. Прогноз йу ГIалмакхойчуьура а, Ставрополь-махкара а Къилбаседа ХIирийчуьра а, Кхарачой-Чергазийчуьура а бахархой жимлур бу аьлла. Социалан-экономикан проблемашца йузу и тенденци эксперташа.