ТIекхочийла долу линкаш

ЦIеххьана кхаьчна хаам!

Батаева Хеда. Бакъволчу нохчочуьнга


Батаева Хеда

Бакъволчу нохчочуьнга

Хьан цIийца деха
ВорхIе дайн цIий,
И долччохь деха
Стогалла, сий.
Хезна ду олуш:
"ХIай жима къам,
Доккхачу къоман
Бан беза хам.
Чудилла чехка
Сан кеда сом!".
(Ясакхаш лучех
Ма даций тхо-м.)
"Ткъа реза дацахь,
Ношбели стом -
ДIамолуш дахар,
ТIекхалла тIом!"

Такхоре бижи
Заманан цIов:
Кад - изза, тиша,
Стом- керла дов
Кхийдадо хьоьга,
Хьан дерриг герз -
И хьоьца деха
ВорхIе дайн иэс.
ДIамала боху
Хьоьга хьайн цIий,
ТIекхалла боху
ВорхIе дайн сий.

Зарзло хьан
Cобар дихкина муш,
Хьуо ваа тоба
Динийла гуш.
Ницкъ боцуш дисча
Нуьцкъала дош,
Герз лоцчу куьйган
Дацдо ахь пхьош,
ДIамала олуш
Шайгга шайн цIий
ТIекхалла доцург
ВорхIе дайн сий!

2002

Батаева Хеда. Байтанча. Нохчийн яздархойн цхьанакхетараллин декъашхо.

Йина 1970-чу шарахь ГIойчу (СаIдин-кIотар) юьртахь. Чекхъяьккхина Соьлжа-гIалин Хьехархойн Училище а, Нохчийн Пачхьалкхан Университетан филологин факультет а. Дуьххьара зорбане яьлла 1984-чу шарахь "Орга" альманах тIехь. Байташ зорбане йийлина масех юкъара гуламна тIехь: "ТIома лакхе", "Ма деха дара и Iа", "Малх лаьцначохь", "Нана Нохчийчоь". Иштта дийцарш а, байташ а зорбане йийлина "Орга", "Вайнах", "СтелаIад", "Нана" журналаш тIехь а, газеташ тIехь а.

Арсанукаев Шайхи яздархойн цхьанакхетараллин куьйгалхо волуш, 1993-чу шарахь Хеда цуьнан декъашхо схьаийцира.

Шен гулар арахеца Нохчийн издательстве дIаелла байташ 1995-чу шарахь егира Хедин. Ткъа 2002-чу шарахь гулар арахеца йоьлча, Iедало беш хиллачу бехкамашна реза а ца хилла Хедас шен байташ юхаийцира.

Болх бина ГIойчу юьртара а, Олхазар-кIотарара а ишколашкахь а, "Орга", "СтелаIад" журналийн редакцешкахь а, телевизионехь а.

1985-чу шарахь, Нохч-ГIалгIайн республикан поэтийн конкурсехь 2-гIа меттиг яьккхира Хедас шен пхийтта шо долуш. Ткъа шен шийтта шо долуш, шен дуьххьарлерчу байташца "Пхьармат" цIе йолчу нохчийн яздархойн цхьанакхетаралле а кхечира Хеда, шен ишколерчу хьехархочо Исламов Мохьмад-Салахьа шеца цига йигна. Цигахь Хедина дуьххьара бевзира нохчийн тоьлла болу яздархой а, поэташ а: Яндарбиев Зеламха, Бексултанов Муса, Шайхиев Iалвади ("Пхьарматан" куьйгалхо), Джумалаева Лула, Цуруев Шерип иштта кхиберш а.

Тоьлла болу нохчийн меттан а, литературан а хьехархой хилла Батаева Хедин ишколехь а, Хьехархойн Училищехь а, Университетехь а: Бисултанов Апти, Озниев Хьусайн, Итаев Бауди, Джамалханов Зайнди, Вагапов Iарби, Джамбеков ШаIрани иштта кхин а.

Карарчу хенахь ехаш ю Францехь.

XS
SM
MD
LG